Jak działa sankcja kredytu darmowego w przypadku kredytu hipotecznego? 

Sankcja kredytu darmowego to narzędzie prawne przewidziane w ustawie o kredycie konsumenckim, umożliwiające kredytobiorcom spłatę zobowiązania bez odsetek i dodatkowych opłat, o ile udzielając kredytu bank naruszył przepisy obowiązków informacyjnych. Choć instytucja sankcji kredytu darmowego odnosi się głównie do kredytów niehipotecznych, są sytuacje, w których zastosowanie znajduje sankcja kredytu darmowego hipotecznego. Dotyczy ona kredytów hipotecznych zawartych między 18 grudnia 2011 a 21 lipca 2017 r.

Jak dokładnie działa sankcja kredytu darmowego w przypadku kredytu hipotecznego? Jakie warunki należy spełnić, aby skorzystać z sankcji kredytu darmowego hipotecznego?

Sankcja kredytu darmowego a kredyt hipoteczny

Sankcja kredytu darmowego generalnie nie obejmuje kredytów hipotecznych. Istnieją jednak pewne wyjątki. Dotyczą:

• umowy zawartych między 18 grudnia 2011 a 21 lipca 2017,
• zobowiązań nieprzekraczających kwoty 255 550 zł (lub równowartości w walucie obcej),
• umów, od terminu wykonania których nie minął więcej niż 1 rok. 

Według obecnych przepisów sankcja kredytu darmowego wyłącznie dotyczy kredytów niezabezpieczonych hipoteką. Mimo to, te zawarte do lipca 2017 r., mimo hipoteki, mogą być kwalifikowane na zasadach przejściowych. Wynika to z faktu, iż w okresie od 18 grudnia 2011 do 21 lipca 2017 konsumentom przysługiwało prawo do skorzystania z sankcji kredytu darmowego nawet w przypadku kredytów zabezpieczonych hipoteką. 

Kiedy w takim razie zastosowanie może znaleźć sankcja kredytu darmowego hipotecznego?

Co oznacza sankcja kredytu darmowego hipotecznego w praktyce?

W praktyce sankcja kredytu darmowego hipotecznego oznacza, że kredytobiorca, którego umowa kredytu została zawarta z naruszeniem obowiązków informacyjnych przez bank, może spłacić wyłącznie kapitał, czyli kwotę faktycznie otrzymaną, bez naliczonych odsetek, prowizji, opłat przygotowawczych czy ubezpieczeń. W praktyce może to oznaczać znaczne oszczędności – nawet kilkadziesiąt tysięcy złotych – ponieważ kredytobiorca nie tylko nie musi już regulować dodatkowych kosztów, ale może również domagać się zwrotu już zapłaconych świadczeń. W przypadku kredytów hipotecznych zastosowanie sankcji wymaga dokładnej analizy dokumentów i złożenia odpowiedniego oświadczenia – często przy wsparciu kancelarii prawnej.

Sankcja kredytu darmowego a kredyt hipoteczny – procedura krok po kroku

Skorzystanie z sankcji kredytu darmowego hipotecznego wymaga podjęcia konkretnych kroków – najlepiej poprzedzonych analizą prawną umowy. Pierwszym etapem jest ocena, czy dany kredyt kwalifikuje się do zastosowania sankcji kredytu darmowego hipotecznego. Co ważne, środki pozyskane z kredytu nie mogły być przeznaczone na cele związane z działalnością gospodarczą. Ważne jest również stwierdzenie, czy bank naruszył obowiązki wynikające z ustawy o kredycie konsumenckim, takie jak udzielenie pełnej informacji o całkowitym koszcie kredytu, RRSO czy zasadach wcześniejszej spłaty.

W przypadku, kiedy umowa spełnia podstawowe przesłanki należy przygotować pisemne oświadczenie o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego, które powinno zostać doręczone do banku. W oświadczeniu konsument wskazuje, że z uwagi na uchybienia formalne banku, zamierza spłacić jedynie kapitał kredytu – bez naliczanych odsetek i opłat. W tym momencie bank powinien zweryfikować zasadność żądania. W praktyce jednak bardzo często odrzuca je automatycznie, dlatego warto być przygotowanym na konieczność dochodzenia swoich praw w sądzie.

W przypadku odmowy banku lub braku odpowiedzi kolejnym krokiem może być złożenie reklamacji, a następnie – jeśli to nie przyniesie skutku – powództwa sądowego o uznanie skuteczności sankcji i ewentualny zwrot nadpłaconych kosztów. Co istotne, sankcję kredytu darmowego można zgłosić w ciągu jednego roku od daty spłaty kredytu – co oznacza, że czas na działanie jest ograniczony.